ВОПРОСЫ И ОТВЕТЫ

по вопросу «Мониторинг иностранного финансирования»

 

Введение

Согласно изменениям (введены в действие с 11 октября 2016 года), внесенным в Кодекс Республики  Казахстан «О налогах и других обязательных платежах в бюджет» (Налоговый кодекс), требования по предоставлению отчетности распространяются на физических и юридических лиц и (или) структурных подразделений юридического лица, получивших деньги и (или) иное имущество от иностранных государств, международных и иностранных организаций, иностранцев, лиц без гражданства на:

1) оказание юридической помощи, в том числе правое информирование, защиту и представительство интересов граждан и организаций, а также их консультирование;

2) изучение и проведение опросов общественного мнения, социологических опросов (за исключением опросов общественного мнения и социологических опросов, проводимых в коммерческих целях), а также распространение и размещение их результатов;

3) сбор, анализ и распространение информации, за исключением случаев, когда указанная деятельность осуществляется в коммерческих целях.

Приказами Министра финансов Республики Казахстан от 19 октября 2016 года №553 и 554 утверждены соответствующие нормативные правовые акты, определяющие порядок, срок и формы уведомлений и сведений о получении и расходовании денег и иного имущества.

 

Барлық салық төлеушілерге тәсіл бірыңғай және мемлекеттік кірістер органдары (бұдан әрі – МКО) осы принципті ұстануға тырысады. МКО үшін «нөлдер» салық төлеушіде іс жүзінде мүлкі жоқ екендігін, салық төлеушімен тікелей қарым-қатынас үшін қажеттілігі жоқ, салықтық әкімшілендіру мақсатында толтыруды ұмытпағандығын білдіреді. Жүйесінде осылайша толтыруға мәліметтер жоқ болғанда, салық төлеуші міндетті түрде бір жолды толығымен толтыруы техникалық жағынан жүзеге асырылды.

Хабарламалық сипатта, қосымша әкімшілік кедергілерді белгілемейтін шетелдік қаржыландыру мәселелерін реттеу мақсатында түзетулер қабылданды.

Шетелдік қаржыландыруды алатын тұлғаға, белгіленген мерзімдерде және тәртіппен олардың жұмсалуы туралы мәліметтерді жіберуі, ақшаны алғандығы туралы мәліметтерді мемлекеттік салық органдарына хабардар етуі жеткілікті. Тәртіп, нысандар (017.00, 018.00) және мерзімдер ҚР Қаржы министрінің 2016 жылғы 19 қазандағы № 553, 554 бұйрықтарымен белгіленген.

2016 жылғы 11 қазаннан бастап ҚР Заңының аясында төлемдер және төлем жүйелер мәселелері бойынша шетелдік көздерден қаржыландыру алған жеке және заңды тұлғалармен ҚР Қаржы министрінің 2016 жылғы 19 қазандағы № 553, 554 бұйрықтарымен белгіленген тәртіпке сәйкес 017.00, 018.00 нысандар бойынша есептілікті табыс ету бойынша ҚР Салық кодексінің түзетулеріне өзгерістер енгізілді. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Қазақстан Республикасының Кодексінде осы норманы бұзу әкімшілік жауапкершілікпен қарастырылған (ҚР ӘҚБТК 460-1, 460-2-бап).

Жаңа енгізулер шетелдік қаржыландырулар заң көмегін көрсетуге, зерттеу және қоғамдық пікірді жинау сауалнама жүргізу, талдау және ақпаратты таратуға алған жеке және заңды тұлғаларға қолданылады. Өзгерістер бизнесті кім жүргізетін, салық есептілігін ұсынатындарға қозғалмайды. Олар бұрын реттеліп көрсетілетін тек үш қызметтің көрсетілген түрлеріне жатады. Қазір салық есептілігі тапсырып жатқан барлық бизнес, барлық адамдар ҚР Заңының қолданысына 2016 жылғы 26 шілдедегі төлемдер және төлем жүйелер мәселелеріне сәйкес жатпайды.

Көрсетілген Заңның шеңберінде есептілікті 017.00, 018.00 нысандар бойынша «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» (Салық кодексі) Қазақстан Республикасы Кодексінің 14-бабы 1-2 және 1-1 тармақтарымен қарастырылған (нормалар 2016 жылғы 11 қазаннан бастап қолданысқа енгізілді).

Шет мемлекеттерден, халықаралық және (немесе) шетелдік ұйымдардан, шетелдіктерден, азаматтығы жоқ адамдардан ақша және (немесе) өзге де мүліктерді алушының қызметі төменде көрсетілген мақсатта жұмсалған жағдайда ҚР Қаржы министрінің 2016 жылғы 19 қазандағы № 553, 554 бұйрықтарымен белгіленген мерзімдерде және нысан бойынша тәртіппен 017.00, 018.00 нысандар бойынша:

- заңдық көмек көрсетуге, оның ішінде құқықтық ақпарат беруге, азаматтармен ұйымдардың мүдделерін қорғауға және білдіруге, сондай-ақ оларға консультация беруге;

ҚР Салық кодексінің 14-бабы 1-1-тармағымен шет мемлекеттерден, халықаралық және шетелдік ұйымдардан, шетелдіктерден, азаматтығы жоқ адамдардан алынған ақшаны және (немесе) өзге де мүлікті алғаны және жұмсағаны туралы есептілікті табыс ету уәкілетті органмен белгіленген мерзімде және нысан бойынша тәртіппен салық төлеушінің міндеттілігі анықталған. ҚР Қаржы министрінің 2016 жылғы 19 қазандағы № 553, 554 бұйрықтарымен (017.00, 018.00) нысандар, тәртіп және мерзімдер белгіленген.

ҚР Азаматтық кодексінің (Жалпы бөлім) 117-бабына сәйкес мүлік жылжымалы және жылжымайтын мүлік деп бөлінеді. Жылжымайтын мүлiкке (жылжымайтын заттар) жер учаскелерi, ғимараттар, құрылыстар, көпжылдық екпелер және жермен тығыз байланысты өзге мүлiк, яғни орнынан олардың мақсатына сай емес шығынсыз ауыстыру мүмкiн болмайтын объектілер жатады. Мемлекеттік тiркеуге жататын әуе және теңiз кемелерi, iшкi суда жүзу кемелері, «өзен-теңiз» жүзу кемелері, ғарыш объектiлері, магистральдық құбырлардың желілік бөлігі де жылжымайтын заттарға теңестiрiледi.

«Құқықтық актілер туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 43-бабы 1-тармағына сәйкес нормативтiк құқықтық актiнiң күшi ол қолданысқа енгiзілгенге дейiн туындаған қатынастарға қолданылмайды. 017.00, 018.00 нысандар бойынша есептілікті табыс ету «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» (Салық кодексі) Қазақстан Республикасы Кодексінің 14-бабы 1-1 және 1-2 тармақтарымен белгіленген (нормалар 2016 жылғы 11 қазаннан бастап қолданысқа енгізілді).

ҚР Азаматтық кодексінің (Жалпы бөлім) «Мәмілелер» 4-тарауында 147 б.-162 б. мәміле ұғымы берілген. Азаматтар мен заңды тұлғалардың азаматтық құқықтары мен мiндеттерiн белгiлеуге, өзгертуге немесе тоқтатуға бағытталған әрекеттерi мәмiлелер деп танылады. Мәмiлелер бiржақты және екi немесе көпжақты (шарттар) болуы мүмкiн. Мәмiлелер ауызша және жазбаша нысанда жасалады (жай немесе нотариалдық). Мәміленің жазбаша нысаны қағаз жеткізгіште немесе электрондық нысанда жасалады.

Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2016 жылғы 19 қазандағы №№ 553, 554 бұйрықтарымен шетелдік қаржыландыру бойынша есептілікті табыс ету нысандар, тәртіптер және мерзімдері белгіленген. Тәртіпті негізге ала отырып, 2016 жылғы 4 тоқсанда жасалған мәмілелер бойынша 017.00 нысандағы есептілікті ұсыну мерзімі – келесі мәмілелер жасалған күннен кейінгі 10 жұмыс күн ішінде; 018.00 нысан – 2017 жылғы 15 ақпаннан кешіктірілмей. 018.00 н.

Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 19.10.2016 жылғы №№ 553, 554 бұйрықтарымен шетелдік қаржыландыру бойынша есептілікті табыс ету нысандар, тәртіптер және мерзімдері белгіленген.

«Құқықтық актілер туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 43-бабы 1-тармағына сәйкес нормативтiк құқықтық актiнiң күшi ол қолданысқа енгiзілгенге дейiн туындаған қатынастарға қолданылмайды. 017.00, 018.00 нысандар бойынша есептілікті табыс ету «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» (Салық кодексі) Қазақстан Республикасы Кодексінің 14-бабы 1-1 және 1-2 тармақтарымен белгіленген (нормалар 2016 жылғы 11 қазаннан бастап қолданысқа енгізілді).

Хабарлама нысаны 017.00 және оны толтыру қағидалары  2016 жылғы 25 қарашадан күшіне енгендіктен, шетелдік қаржыландыруды алған тұлға, осы хабарламаны 2016 жылғы 25 қарашадан 2016 жылғы 12 желтоқсанға (қоса алғанда) дейін, 2016 жылғы 11 қазаннан бастап туындаған қатынастар бойынша табыс ету қажет.

Ия, алушының қызметі ҚР Салық кодексінің 14-бабы 1-1-тармағымен белгіленген мақсатта жолданған жағдайда, шетелдік көздердерден ақша және (немесе) өзге де мүліктерді алғаны және (немесе) жұмсалған туралы фактілер бар болса. 018.00 н. есептілікті жасау (толтыру) тәртібі және табыс ету ҚР Қаржы министрінің 19.10.2016ж. № 554 бұйрығымен белгіленген. Тәртібіне сәйкес көрсетілуге жататын деректер болмаған жағдайда, көрсетілген есептілік нөлдік мәнімен табыс етіледі. Есептілікті табыс ету алынған ақшаны және (немесе) мүлікті толық жұмсағанда ғана тоқтатылады.